Proszę o wydrukowanie ,,OŚWIADCZENIA"oraz dostarczenie przesłanie do Komitetu. Przynależność do Komitetu następuje w momencie opublikowania nazwiska na stronie internetowej w zakładce ,,Kim jesteśmy'' Oświadczenie jest przechowywane w Komitecie. -przyciśnij-zobacz ilu nas jest- |
HISTORIA CENTRUM WYSZKOLENIA KAWALERII
23 stycznia 1920 roku
Grudziądz, po 148 latach zaboru pruskiego, powrócił dopiero do
Macierzy. Był miastem granicznym, a coza tym idzieposiadał poza słynną
twierdzą, zwaną także Cytadelą, zbudowaną w latach 1776 –1788,
także wiele innych obiektów wojskowych. Dzięki temu został
miastem garnizonowym, w którym stacjonował 18. Pułk Ułanów
Pomorskich, a także pułki piechoty (64 i 65), 16. pułk artylerii lekkiej
oraz jedyne w Polsce przedwojennej Centrum Wyszkolenia Żandarmerii.
Należy też z dumą stwierdzić, że Grudziądz zwano stolicą polskiej
kawalerii. Nie było w tym określeniu żadnej przesady, gdyż właśnie w
Grudziądzu, w latach 1920 –1939, wyszkolono prawie 5 tys.
oficerów, służących we wszystkich pułkach kawalerii Wojska
Polskiego.
Promocja oficerska im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, rocznik1935-1937. Promuje gen. Władysław Anders. Od lewej stoją: Kędzierski Zbigniew Walery (25 p.uł.), Martini Witold (25 p. uł.) – z patentami wdłoniach – klęczy Buczarski Anatol (3 p.s.k.), dalej stoją: Jerzy Tołkacz (27 p. uł.) i Zakrzewski Leszek Władysław (26 p. uł.)
Promocja oficerska na Błoniach w Grudziądzu, 15września 1938 r. Marszałek Edward Rydz - Śmigły promuje pchor. Kazimierza Wierzbiańskiego /Ip.uł./
15 sierpnia 1920 roku powołano w Grudziądzu Centralną Szkołę Jazdy.Szkoła ta przeszła do historii pod nazwą Centrum Wyszkolenia Kawalerii,
chociaż nie była to jej jedyna nazwa. Do 1923 rokubyła Centralną Szkołą
Jazdy, od 1923 do 1925 roku Centralną Szkołą Kawalerii, od1925 do 1928
był to Obóz Szkolny Kawaleriii od 1928 do września
1939roku przyjęła ostatecznie nazwę Centrum Wyszkolenia Kawalerii
(wskrócie CWKaw).
Ułaniw CWKaw |
ObózSzkolny Kawalerii |
Grudziądzkie Centrum Wyszkolenia Kawaleriinależało do największych tego typu szkół w Europie. Potężne kompleksy koszarowe, urozmaicone tereny ćwiczeń (w tym słynna „Sahara”), własny tor przeszkód, znakomita kadra wykładowców, a nadewszystko świetny program szkolenia – to wszystko składało się na zasłużoną sławę otaczającą CWKaw, które poza stacjonarnym szkoleniem organizowało również wiele kursów, np. dla Oficerów Sztabowych, Adiutantów, czy Podoficerów Nadterminowych.
|
StefandeCastenedolo – Kasprzycki | ZygmuntPodhorski | JózefSmoleński | TadeuszKomorowski ps. “Bór” |
Grudziądzką Szkołą dowodziło 4 komendantów. Pierwszym komendantem Szkoły, w latach 1920-1927, był pułkownik( od 1924 r. generał dywizji ) Stefan deCastenedolo – Kasprzycki,
były oficer austriacki. Po przejściu w stanspoczynku mieszkał nadal
w Grudziądzu, gdzie zmarł w 1936 roku i pochowany został
na tutejszym Cmentarzu Garnizonowym. Grobem
opiekuje się Grudziądzkie Towarzystwo Kultury, natomiast uczestnicy
kolejnych Zjazdów Kawalerzystów co roku składają hołd
swojemu pierwszemu komendantowi.
Najdłużej, bo od 1927 do 1935 roku, CWKaw dowodził pułkownik (od 1938 r. generał brygady) Zygmunt Podhorski, który
był niewątpliwie najwybitniejszym komendantem tej Szkoły. W
kampanii wrześniowej dowodził Suwalską Brygadą Kawalerii (do 11
września), potem Grupą Operacyjną Kawalerii, pod Kockiem bohatersko
walczył na czele Zgrupowania Kawalerii „Zaza”.Do końca wojny
był w niewoli niemieckiej. Od czerwca 1945 roku służył w 2. Korpusie
we Włoszech. Po demobilizacji mieszkał w Anglii. Zmarł w Londynie12
września 1960 r.
W latach 1935 do 1938 komendantem CWKaw był pułkownik dypl. Józef Smoleński.
W kampanii wrześniowej szef II Oddziału Sztabu Głównego. Po klęsce
wrześniowej przedostał się do Francji, potem Anglii (był
m.in.komendantem Wyższej Szkoły Wojennej, oficerem sztabu Wyszkolenia
Polskich Sił Zbrojnych). Walczył także w kampanii włoskiej. Po wojnie
mieszkał w Londynie, gdzie zmarł 19 stycznia 1978 r. Płk Smoleński jest
autorem najobszerniejszych źródłowych opracowań o CWKaw.,
opublikowanych po wojnie w londyńskim Przeglądzie Kawaleriii Broni
Pancernej.
Ostatnim komendantem Centrum Wyszkolenia Kawalerii od listopada 1938 do września 1939 r. był pułkownik(od 1940 r. generał brygady, a od 1944 r. generał dywizji) Tadeusz Komorowski ps.“Bór”. Po ewakuacji CWKaw. zorganizowałw Garwolinie Grupę Kawalerii i walczył pod Górą Kalwarią i Zamościem. Po kapitulacji organizował konspirację. Od 1940 roku w ZWZ, a po aresztowaniu gen.Stefana Roweckiego (Grota) został dowódcą (17 lipca 1943 r.) Armii Krajowej. Po upadku Powstania Warszawskiego był w niewoli niemieckiej (do 5 maja1945 r.).Wódz Naczelny (do listopada 1946 r.), a w latach 1947 - 1949 Premier Rządu RP na uchodźstwie. Zmarł w Londynie 24 sierpnia 1966 roku.
HISTORIA SZKÓŁLOTNICZYCH
1913
– powstanie pierwszych obiektów na terenie
obecnych Wojskowych Zakładów Uzbrojenia S.A. (niemieckie lotnisko
i hangary oraz umocnienia wokół lotniska przekazane
2 kompanii 5 Batalionu Statków Powietrznych);
Koszarylotnicze ok. 1915 roku
1920 – grudziądzkie lotnisko,przejęte przez Dywizję Pomorską dowodzoną przez gen. Hallera, na które jesienią przybyły pierwsze jednostki – 1 Ruchomy Park Lotniczy,14 Eskadra Wywiadowcza oraz 18 Eskadra Myśliwska;
Kadecina tle samolotu bombowego „Farman Goliath”
1921 – na terenie lotniska utworzono Wyższą Szkołę Pilotów, której pierwszym komendantem został ppłk pil.Piotr Abakanowicz. Od 1922roku komendantem po ukończeniu WSP zostaje mjr pil. Jan Sendorek.Zadaniem szkoły było przygotowanie teoretyczne i praktyczne do obsługi wszystkich stosowanych wówczas typów samolotów bojowych. Większość szkolonych pilotów ukończyło wcześniej Niższą Szkołę Pilotów w Bydgoszczy;
1925 - rozwiązano Wyższą Szkołę Pilotów i utworzono Oficerską Szkołę Lotniczą, ktorej komendantem zostal ppłkpil. Roman Florer.Zadaniem OSL było kształcenie od podstaw pilotów dla potrzeb lotnictwa wojskowego. Szkoła ta stała się kuźnią młodych kadri zalążkiem przyszłej słynnej „Szkoły Orląt” w Dęblinie;
1927 –przeniesienie Oficerskiej Szkoły Lotniczej do Dęblina;
1928 – roku utworzono Lotniczą Szkołę Bombardowania i Strzelania, której komendantem został mjr pil. inż. Tadeusz Wereszczyński. Szkoła przygotowywała strzelców płatowców oraz doskonaliła pilotów i obserwatoróww strzelaniu i bombardowaniu.
Kolejny komendant mjr pil. BolesławStachoń znanym i popularnym organizatorem szybownictwa, a dzięki jego inicjatywie w 1934 roku powstało w Grudziądzu koło szybowcowe.
mjr pil. Bolesław Stachoń
1937 – likwidacja Lotniczej Szkoły Bombardowania i Strzelania oraz przemianowanie prowadzonego w jej ramach Kursu Wyższego Pilotażu na Wyższą Szkołę Pilotażu, której komendantami kolejno byli: mjr pil. Piotr Dudziński, kpt. pil. Stanisław Brzezina i ppłk pil. Karol Malik. Prowadzone w tej szkole kursy pilotów myśliwskich były najwyższym etapem szkolenia pilota wojskowego tego okresu. O pozytywnym zakończeniu szkolenia decydowały wyniki w strzelaniu powietrznym oraz taktyce zespołowej i indywidualnej walki powietrznej;
1939 – przeniesienie Wyższej Szkoły Pilotażu wraz ze sprzętem do Ułęża koło Dęblina, a w celu wykorzystania specjalistycznych obiektów lotniczych i samego lotniska utworzenie z końcem kwietnia tegoż roku Cywilnej Szkoły Pilotów LOPP, której komendantem został mjr rez. pil. Edmund Surmasiewicz. Szkoliła ona młodych pilotówdo początku wojny (do szczególnie znanych pilotów, którzy ukończyli szkoły, mające swą siedzibę na lotnisku w Grudziądzu, należeli między innymi: płkpil. Jerzy Bajan, mjr pil. Bolesław Orliński, gen. pil. Stanisław Skalski i por. pil.Franciszek Żwirko);
1940
– rozpoczęcie prze Niemców organizacji
lotniczych zakładów naprawczych pod nazwą „Fleugzeug
Werke Graudenz”, będących filią hamburskiego zakładu Focke Wulf,
remontujących samoloty FW-58, FW-190 oraz ME-109;
1945
– lotnisko i budynki zakładu przejęli Rosjanie,którzy
zwozili z okolicy własne myśliwce typu „Jak” w celu
odzyskania części zamiennych;
1950 – przejęcie wszystkich obiektów przez 12 Samodzielną Brygadę Obsługi Lotnisk oraz Wojskowe Zakłady Naprawcze. Głównym zadaniem zakładów był remont sprzętu inżynieryjno-budowlanego dla potrzeb wojska.
HISTORIA WOJSKOWYCH ZAKŁADÓW UZBROJENIA S.A. w GRUDZIĄDZU
1960 - przeniesienie Wojskowych Zakładów Naprawczych do Elbląga oraz powołanie rozkazem Ministra Obrony Narodowej gen. broni Mariana Spychalskiego jednostki wojskowej JW 3877 o tajnej nazwie 2 Wojskowe Zakłady Uzbrojenia Grudziądz.
Pierwszym dowódcą jednostki został mjr Mieczysław Kruk.
Do 1961
– adaptacja istniejących budynków do realizacji statutowego
przedmiotu działalności zakładu, którym było prowadzenie
średnichi głównych remontów stacji radiolokacyjnych,
remontów rakietowego sprzętu wojskowego oraz elektrycznych
źródeł zasilania.
1962 – uruchomienie remontu pierwszego typu stacji radiolokacyjnej;
1963 – Na stanowisko dyrektora został wyznaczony płk mgr inż. Czesław Lazurko. Uruchomienie remontu trzech kolejnych typów stacji radiolokacyjnych oraz dwóch typów zespołów prądotwórczych;
1963-65
– uruchomienie remontów urządzeń naziemnych
rakiet operacyjno-taktycznych, urządzeń naziemnych rakiet
przeciwlotniczych, rakiet przeciwlotniczych oraz stacji meteorologicznych;
1966 – Kolejnym dyrktorem został wyznaczony ppłk Aleksy Karbowski. Uruchomienie remontu plot zestawu rakietowego DWINA, radiolokacyjnej stacji sondowania wiatru, wyrzutni ppanc.pocisków kierowanych oraz 17 typów zespołów prądotwórczych;
1967 – Stanowisko dyrektora obejmuje płk Józef Sobisiak. Uruchomienie remontu wyrzutni rakiet taktycznych wraz z trenażerem i sprzętem dodatkowym;
1968
– na podstawie Zarządzenia MON jednostka przeszła na rozrachunek
gospodarczy, a zakład przyjął nazwę Wojskowe Zakłady Uzbrojenia
Grudziądz z bezpośrednim podporządkowaniem Ministrowi Obrony Narodowej;
uruchomienie remontu plot zestawu rakietowego WOŁCHOW;
1976 – uruchomienie remontu plot zestawu rakietowego NEWA wraz z rakietą;
1978 – utworzenie Działu Badawczo-Rozwojowego, w którym wramach programów rządowych i własnych powstały modułowe zasilacze do zestawów laserowych, laserowy symulator strzelań czołgowych, dalmierz laserowy, czujnik podciśnienia, stacja zasilania, zawory elektromagnetyczne różnych typóworaz elektroniczne systemy sygnalizacji włamania i napadu;
1980
– uruchomienie remontu wyrzutni rakiet 9P31M,
rakiety przeciwlotniczej oraz dystrybutorów paliwa oraz powietrza
i naczepy transportowej;
1981 – uruchomienie remontu stacji zakłóceń radiowych R-325M i rozrusznika samolotowego APA-4;
1982 – nazwa zakładu została zmieniona na Wojskowe Zakłady Uzbrojenia Nr 2;
1986 – uruchomienie remontu plot zestawu rakietowego KUB;
1989 – uruchomienie remontu wyrzutni plot pocisków kierowanych 9P133 i 9P135 oraz rozrusznika samolotowego APA-5;
1991
– Dyrektorem zostaje płk Zdzisław Juchacz. Jeden
z najtrudniejszych okresów dla zakładu, w którym
gwałtownie zmniejszyła się ilość sprzętu kierowanego do remontów,
przy jednoczesnym rozpadzie Układu Warszawskiego zerwał dotychczasowe
więzy w zakresie zakupów technologii remontowych na urządzenia
isprzęt dotychczas nienaprawiany w Polsce. Drastycznemu ograniczeniu
uległy dostawy części zamiennych przy wzroście ich cen jednostkowych; w
tej sytuacji podjęte zostały decyzje, w wyniku których uruchomiono
w zakładzie remont podwozi bazowych techniki wojskowej prowadzony
dotychczas w kooperacji zewnętrznej, w oparciu o dotychczasowe
doświadczenia i wiedzę techniczną uruchomiono remont nowych urządzeń
własnymi siłami, a oryginalne części i podzespoły
zastąpiono produkcją własną i zamiennikami przemysłu krajowego; zakład w
tym czasie uzyskał koncesję na współpracę z zagranicą
w zakresie obrotu sprzętem specjalnym, co pozwoliło na nawiązanie
bezpośredniej współpracy z szeregiem przedsiębiorstw zagranicznych
i optymalizację wspólnych przedsięwzięć;
1992
– wdrażanie remontów podwozi gąsienicowych do zestawu KUB
oraz remontów plot zestawów rakietowych OSA, KRUG i stacji
zakłóceń radiowych R-378, R-388 i R-330;
1993
– wdrażanie remontów pozostałych podwozi
zarówno gąsienicowych jak i kołowych, będących nośnikami urządzeń
specjalnych znajdujących się w profilu remontowym zakładu;
1994 – wdrażanie remontów sprzętu artyleryjskiego: DANA,RM-70, PION;
1995 - wdrażanie remontów podwozi
1996 – wdrażanie remontu plot zestawu rakietowego WEGA oraz zestawu rakiet taktycznych TOCZKA;
Oprócz prac
remontowych Zakład prowadzi również działalność
badawczo-rozwojowąwspólnie z wojskowymi instytutami, jak
również opracowując samodzielne projekty modernizacyjne sprzętu
uzbrojenia, dostosowujące jego możliwości i skuteczność do wymagańi
standardów NATO. Realizując ten cel, przystąpiono do modernizacji
przeciwlotniczych zestawów rakietowych. Celem modernizacji jest
radykalna zmiana jakości zestawów. Osiągnięto ją poprzez usunięcie
niedogodności eksploatacyjnych, wyeliminowanie trudnodostępnych i
zawodnych elementów oraz zastąpienie szeregu przestarzałych
zespołów własnymi nowoczesnymi konstrukcjami, które
pozwalają napracę niezależnie od warunków
atmosferycznych, zarówno w widoczności ograniczonej do minimum jak
i podczas silnego oświetlenia. Polepszenie parametrów
technicznych i niezawodnościowych zestawów osiągnięto także
poprzez wprowadzenie systemów osuszania, które
stwarzają optymalne warunki eksploatacji nowoczesnych układów
cyfrowej obróbki sygnału.
Wojskowe Zakłady Uzbrojenia
S.A. oprócz realizowanych programów modernizacyjnych oraz
bieżących napraw na potrzeby wojska, świadczą usługi dla
pozostałych podmiotów gospodarki narodowej. Zakład oferuje między
innymi:
Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A. w Grudziądzu, powstałe w wyniku komercjalizacji 1 lipca 2008 roku, jako następca prawny Wojskowych Zakładów Uzbrojenia Nr 2, są 6-krotnym laureatem nagrody DEFENDER, przyznawanej na Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach.